Κανείς δεν ξέρει που και πότε ακριβώς ανακαλύφθηκε ο ασβέστης, ούτε πότε χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην κατασκευή οικοδομικού έργου. Διάφορα ευρήματα κάνουν λόγο για λίγες χιλιάδες χρόνια πριν. Από τότε μέχρι σήμερα χρησιμοποιείται ανελλιπώς προσδίδοντας στη λάσπη κτισίματος πλαστικές και συγκολλητικές ιδιότητες.
Προτεραιότητα για το κτίσιμο των τούβλων σε μια οικοδομή και κατά την παραλαβή των υλικών ήταν η κατασκευή της «καρούτας». Η καρούτα είναι ένα αυτοσχέδιο «δοχείο», ένας χώρος σε σχήμα ορθογώνιου παραλληλόγραμμου από καρφωμένα μεταξύ τους μαδέρια, στην οποία χυνόταν ο ασβέστης από το φορτηγό.
Τα παλιά χρόνια τον ασβέστη έφερνε στην οικοδομή σε χύμα μορφή, το ίδιο φορτηγό που έφερνε και τα άλλα υλικά, αδειάζοντάς τον με ανατροπή μέσα στην καρούτα με αποτέλεσμα αρκετά μέτρα γύρω το τοπίο να μοιάζει χιονισμένο από την αναπήδηση του ασβέστη. Για να μετρήσουμε την ποσότητα βυθίζαμε μια μπετόβεργα στην καρότσα του φορτηγού πριν ξεφορτώσει ή μέσα στην καρούτα αφού ξεφόρτωνε και κυβίζαμε.
Αργότερα κυκλοφόρησαν ειδικά οχήματα μεταφοράς με μετρητή της ποσότητας που βελτίωσαν λίγο την κατάσταση. Δεν σταμάτησαν όμως τα διάφορα προβλήματα που είχαν σχέση με την αγορά (κλέψιμο στην ποσότητα), την κακή ποιότητα πολλές φορές του προϊόντος αλλά και τα προβλήματα που προέκυπταν κατά την αποθήκευση στην οικοδομή.
Πριν μερικά χρόνια κυκλοφόρησαν στην αγορά υλικά που αντικαθιστούν τον ασβέστη και δίνουν λύσεις στα παραπάνω προβλήματα. Τα υλικά αυτά κυκλοφορούν από διάφορες εταιρείες, σε υγρή και στερεά μορφή (σκόνη). Σήμερα θα αναφερθώ σε ένα από τα υλικά αυτά, στον τρόπο χρήσης του (κτίσιμο τοιχοποιίας), στα χαρακτηριστικά του και στα πλεονεκτήματά του έναντι του ασβέστη.
Με μια σχετική δυσπιστία, είναι η αλήθεια, (όπως για κάθε τι νέο που αμφισβητεί το παλιό) χρησιμοποίησα ένα τέτοιο προϊόν σε μορφή σκόνης, το No lime, πολύ γνωστής εταιρείας, περίπου τριάμισι χρόνια πριν και μόνο πλεονεκτήματα βρήκα.
Κατ’ αρχήν σταμάτησε το κλέψιμο στην ποσότητα. Σχεδόν πάντα στο παρελθόν όταν κυβίζαμε τον ασβέστη για να επαληθεύσουμε τον μετρητή του οχήματος μεταφοράς, βρίσκαμε αποκλίσεις ανάμεσα στην πραγματική ποσότητα και την ένδειξη του μετρητή, ακόμα και στους ηλεκτρονικούς μετρητές! Άλλες φορές ο ασβέστης ερχόταν ανακατεμένος με πολύ νερό, γέμιζες την καρούτα υποτίθεται με τρία κυβικά μέτρα και την επόμενη μέρα που στέγνωνε το νερό, έχανες μέχρι και μισό κυβικό.
Αυτά τα φαινόμενα σταμάτησαν με το No lime. Το προϊόν τώρα έρχεται στην οικοδομή συσκευασμένο σε χάρτινους σάκους, όπως το κοινό τσιμέντο, σε παλέτες. Πληρώνεις την ποσότητα ακριβώς που παρήγγειλες και το αποθηκεύεις «καθαρά» και εύκολα χωρίς απώλειες.
Άλλο πλεονέκτημα είναι η αύξηση της αντοχής της λάσπης. Η λάσπη γίνεται πιο ισχυρή σε συνδυασμό βέβαια με τη σωστή αναλογία τσιμέντου. Στην λάσπη με ασβέστη μπορούσες να προσθέσεις πολύ, λιγότερο ή καθόλου τσιμέντο και να είναι εργάσιμη (το κατά πόσο ήταν ισχυρή μετά το κτίσιμο είναι άλλο θέμα…). Με το No lime όμως αν βάλεις λίγο τσιμέντο η λάσπη γίνεται αδύναμη και «τρίβεται». Έτσι δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις λιγότερο τσιμέντο από όσο τουλάχιστον χρειάζεται.
Πρέπει να ακολουθείται σωστή δοσολογία και αναλογία με τα άλλα υλικά που χρησιμοποιούμε για να φτιάξουμε λάσπη (άμμο, τσιμέντο και νερό). Σημαντική είναι η εμπειρία του εργάτη που μπορεί να διακρίνει την κοκκομετρία της άμμου και να αυξήσει την ποσότητα του υλικού όταν η άμμος είναι χοντρή ή να τη μειώσει όταν η άμμος είναι πιο ψιλή. Η σημαντικότερη όμως παράμετρος στην κατασκευή μιας ισχυρής λάσπης κτισίματος είναι πάντα η σωστή και χωρίς φειδώ χρήση του τσιμέντου.
Ένα ζήτημα που απασχολεί τον κτίστη στην εργασία του είναι η λάσπη να μη «σφίγγει» γρήγορα, να μη στεγνώνει (ειδικά τους θερινούς μήνες) για να μην αναγκάζεται να προσθέτει συνεχώς νερό χάνοντας χρόνο, με αποτέλεσμα και το τσιμέντο να χάνει τις ιδιότητές του. Αυτό συνέβαινε παλιά με τον ασβέστη. Τώρα με το No lime ο χρόνος εργασιμότητας της λάσπης επιμηκύνεται σημαντικά προσφέροντας ευκολία στην εργασία και σταθερή ποιότητα στη λάσπη μέχρι να τελειώσει.
Άλλα πλεονεκτήματά του, το γεγονός πως δεν προκαλεί δερματικές παθήσεις στον εργαζόμενο και δεν επηρεάζει τα μέταλλα της οικοδομής (σίδηρος, χαλκός). Ο ασβέστης «καίει» στην επαφή του με το δέρμα και προκαλεί σκουριά στα μέταλλα.
Αν σε όλα τα παραπάνω συνυπολογίσουμε και το οικονομικό κόστος που σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνά αυτό του ασβέστη, τότε μπορούμε να πούμε πως το No lime είναι ένα σύγχρονο προϊόν για κατασκευή ποιοτικών κονιαμάτων, εύχρηστο και αποτελεσματικό.
Από τότε που το χρησιμοποίησα για πρώτη φορά μέχρι σήμερα δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω ξανά τον ασβέστη.
[ΜΑΗΣ 2012]
