«Δε μου λες ρε οικοδόμε, εσύ που’ σαι μεσ’ τα ιντερνέτια, τι λέει εκείνο το συνδικάτο μας για το λογαριασμό της ΔΕΗ, τί θα κάνουμε»; Προχτές στο τηλέφωνο, συνάδελφος, φίλος από τα παλιά, άνεργος εδώ και καιρό, και παρ’ όλο το σχετικά νέο της ηλικίας του, άσχετος με τα… «ιντερνέτια».
Απόψε ξεκίνησαν οι αρχαιρεσίες, ή αλλιώς εκλογές, του Συνδικάτου οικοδόμων. Έφτασα στο παράρτημα που ανήκω, λίγο νωρίτερα, σχολνώντας από τη δουλειά. Η δικαστικός αντιπρόσωπος είχε μόλις φτάσει και ετοίμαζαν - με τους συναδέλφους της διοίκησης - τα της διαδικασίας. Είχα καιρό να περάσω από το παράρτημα, που παρεμπιπτόντως συγχωνεύτηκε κι αυτό – ως άλλος Καλλικράτης να έβαλε το χέρι του – με παραρτήματα όμορων δήμων. Τους συναδέλφους τους συναντούσα στις απεργίες, αλλά εκεί δεν είναι ο κατάλληλος χώρος για συζητήσεις.
Η κουβέντα ξεκίνησε από τα γνωστά: «πως τα πας;», «έχεις δουλειά;», «πόσο καιρό είπες ότι κάθεσαι;» κλπ. Κουβέντες του σιναφιού, που απέπνεαν μαυρίλα και απαισιοδοξία. Δεν περίμενα ν’ ακούσω κάτι αισιόδοξο βέβαια, αλλά ούτε είχα και κάτι αισιόδοξο να πω. Ο κλάδος μαστίζεται από την ανεργία. Κάποια στιγμή η συζήτηση έφτασε στα χαράτσια, στο λογαριασμό της ΔΕΗ, και την άρνηση πληρωμής τους, όπως προτάσσεται από το Συνδικάτο και, βέβαια, από το ΠΑΜΕ. Ένα θέμα που καίει τον κόσμο, που δυσκολεύεται να το πληρώσει.
Άλλοι δεν μπορούν και άλλοι (εδώ είναι το ζητούμενο) ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ. Γιατί είναι διαφορετικό να μην έχεις φράγκο για να πληρώσεις το λογαριασμό, και να λες τι να κάνω αφού δεν έχω, αν είχα θα τον πλήρωνα. Και άλλο ΝΑ ΑΡΝΕΙΣΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙΣ ΣΥΝΕΙΔΗΤΑ, έχεις δεν έχεις λεφτά. Αυτό, το δεύτερο, καλούν τα ταξικά συνδικάτα, ομοσπονδίες κλπ, καλεί το ΠΑΜΕ, καλούμε και πολλοί από μας μέσα από τα μπλογκς, τον καθένα να πράξει. Και επιχειρηματολογούμε υπέρ της άρνησης πληρωμής, και καλούμε τον κόσμο σε μαζική και συντεταγμένη άρνηση όλων των δυσβάσταχτων και παράνομων χαρατσιών.
Γράφει η ανακοίνωση του Συνδικάτου για τις εκλογές: «Δεν έχεις χρέος να πληρώσεις για να σωθούν οι τράπεζες. Εμείς είμαστε άνεργοι και μεροκαματιάρηδες. Έχουμε χρέος οργανωμένα να αρνηθούμε να πληρώσουμε. Να πληρώσουν οι πλούσιοι, όχι ο λαός!»
Πώς όμως; Πως αυτός ο κόσμος που δεν μπορεί ή δεν θέλει να πληρώσει, θα οργανωθεί και θα το κάνει συντεταγμένα; Στο σημείο αυτό εντοπίζω το μεγάλο πρόβλημα.
Έγραφα στις 28/9 εδώ: «Θέλω η άρνησή μου στην πληρωμή των χαρατσιών να καταγραφεί. Συγκεκριμένα και επώνυμα. Όχι ως μια …«ηρωική» αλλά ως μια συνειδητή πράξη αντίστασης στον πόλεμο που δέχομαι από τους ταξικούς αντιπάλους μου» μαζί και με άλλους προβληματισμούς, χτυπούσα ένα καμπανάκι και αναζητούσα κάποια οργανωμένη και πρακτική κίνηση, παράλληλα με μια «ομπρέλα» που θα σκέπαζε τους αρνητές πληρωμής. Στην ανάρτηση αυτή ανταλλάχτηκαν πολλές και ενδιαφέρουσες απόψεις. Χωρίς κατά τη γνώμη μου να απαντηθεί το κύριο ερώτημά μου: «ηρωικά» ή συντεταγμένα (και πώς;).
Σκέφτηκα πως ίσως είναι νωρίς, θα οργανωθούμε ρε παιδιά, δε μπορεί το «οργανωμένα» και «συντεταγμένα» να αφορά το κάψιμο κάμποσων φωτοτυπιών λογαριασμών έξω από ΔΟΥ, από το Συνδικάτο μας ή από το ΠΑΜΕ. Δεν μπορεί, σκέφτηκα, κάτι θα οργανώσουν οι συνδικαλιστές μας, ενθαρρύνοντας και εμπνέοντας έτσι τους δύσπιστους ή φοβισμένους να αρνηθούν. Σαράντα μέρες πέρασαν από τότε.
Στη μεγαλειώδη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ στην πλατεία Ομονοίας, στις 19 Οκτώβρη, και λίγο πριν ξεκινήσει η πορεία προς την πλατεία Συντάγματος, διαβάστηκε μεταξύ άλλων από την εξέδρα και ψήφισμα που ανέφερε πως η άρνηση πληρωμής των χαρατσιών πρέπει να γίνει πιο μαζική και με πιο οργανωμένη μορφή.
Στις 2/11, πριν πέντε μέρες, έγραφα εδώ: «Απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα, έρχεται να δώσει ο Δήμος Νέας Ιωνίας Αττικής! Και δεν αρκείται στις απαντήσεις, καλεί τους δημότες του, ο ίδιος ο Δήμος, να αρνηθούν να πληρώσουν! Από αλλού, είναι η αλήθεια, περιμέναμε μια τέτοια κίνηση και από αλλού ήρθε.»
Και παρακάτω: «Ο Δήμος Νέας Ιωνίας δίνει οδηγίες στους δημότες του, βήμα-βήμα, πως θα πληρώσουν στη ΔΕΗ μόνο το ηλεκτρικό ρεύμα, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΤΟ ΧΑΡΑΤΣΙ!»
Και ακόμα: «ο Δήμος Νέας Ιωνίας αναλαμβάνει ΟΛΑ τα υπόλοιπα και κυρίως τη ΝΟΜΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ και ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ όσων δημοτών του δεν πληρώσουν. Παράλληλα ο δήμαρχος ζητάει από τους δημότες να τον εξουσιοδοτήσουν σαν εκπρόσωπό τους στη ΔΕΗ και όπου αλλού χρειαστεί.»
Απόψε στο παράρτημα έθεσα όλα αυτά στη συζήτηση με συναδέλφους της διοίκησης. Και ρώτησα τι ακριβώς έχουμε κάνει μέχρι τώρα σαν Συνδικάτο σ’ αυτό το θέμα και τι άλλο σκοπεύουμε να κάνουμε στο μέλλον. Η απάντηση που πήρα στο πρώτο ερώτημα είναι πως «συγκεντρώσαμε αρκετούς λογαριασμούς-πρωτότυπους, όχι φωτοτυπίες- και τους κάψαμε έξω από το υπουργείο.» Όσο αφορά το μέλλον: … «θα το δούμε, κάτι πρέπει να κάνουμε» (!!!).
Είναι γνωστό πως σε πολλές χιλιάδες σπίτια ο λογαριασμός έφτασε. Πολύς κόσμος έχει ήδη πληρώσει το χαράτσι από το φόβο (δικαιολογημένο) να μη του κόψουν το ρεύμα. Τί λέμε εμείς σ’ αυτό τον κόσμο που στέκεται στην ουρά για να πληρώσει τη ΔΕΗ; Πώς τον καλούμε και – το κυριότερο – πως τον πείθουμε να μην πληρώσει; Ποιά είναι η οργανωμένη κίνηση των ταξικών συνδικάτων μας; Πώς εκφράζεται το «συντεταγμένα» στην κίνηση άρνησης πληρωμής, όπως καλεί το ΠΑΜΕ; Τι οδηγίες δίνουμε στον κόσμο;
Η γνώμη μου είναι πως χαθήκαμε… στη μετάφραση! Οι εξελίξεις μας ξεπέρασαν. Ο χρόνος τρέχει και δεν μας περιμένει. Σε λίγο φτάνουν στα σπίτια όσων δεν ήρθαν ακόμα, οι λογαριασμοί της ΔΕΗ με το χαράτσι. Τί περιμένουμε φίλοι, συνάδελφοι, συναγωνιστές, σύντροφοι; Είναι γεγονός οι «δυναμικές» κινήσεις από το Συνδικάτο οικοδόμων και το ΠΑΜΕ που επανασυνέδεσαν το ηλεκτρικό ρεύμα σε περιπτώσεις που το έκοψαν, ή το νερό σε περιπτώσεις ανέργων που δεν είχαν να το πληρώσουν. Σωστές και αναγκαίες κινήσεις, που δείχνουν προς μια κατεύθυνση: την αλληλεγγύη μεταξύ των εργαζομένων! Είναι όμως κινήσεις κατόπιν εορτής.
Ο δήμος Νέας Ιωνίας έδειξε ένα δρόμο, οργανωμένο και συλλογικό. Που θα μπορούσε ίσως να πάει και πιο πέρα. Δίνει όμως συγκεκριμένες οδηγίες στους δημότες του, πως να μην πληρώσουν το χαράτσι. Το παράδειγμά του ακολουθούν κι άλλοι δήμοι. Δυστυχώς δεν προλαβαίνω… να μεταδημοτεύσω!
Προλαβαίνω όμως να αναρωτηθώ:
Πώς αξιοποιείται όλη αυτή η δυναμική που ανέπτυξε το μαζικό κίνημα τον τελευταίο καιρό, με αποκορύφωμα την απεργία της 19-20 Οκτώβρη; Πώς αξιοποιούμε όλον αυτό τον κόσμο που έδειξε δυνατά σημάδια διάθεσης να αντισταθεί; Πως τον βοηθάμε στο θέμα των χαρατσιών, πως του συμπαραστεκόμαστε, όχι με τσιτάτα, μα με πρακτικές λύσεις; Ή μήπως έχουμε την απαίτηση από όλον αυτό τον κόσμο, να συνειδητοποιήσει πρώτα την ταξική του θέση και μετά να τον βοηθήσουμε; Καλούμε τους εργάτες και εργαζόμενους να συσπειρωθούν στα σωματεία, να τα δυναμώσουν, για να γίνουν και οι ίδιοι πιο δυνατοί. Ποια διέξοδο τους δίνουν τα σωματεία μας στην άρνηση πληρωμής των χαρατσιών;
Η ανακοίνωση του Συνδικάτου για τις εκλογές γράφει σε κάποιο σημείο της: «ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ!». Είναι πολλοί όμως αυτοί που νιώθουν μόνοι τους σήμερα. Και δεν έχουν ένα στήριγμα. Θέλουν να αντισταθούν, να αρνηθούν να πληρώσουν, να αντιταχθούν γενικότερα σε όσα κάποιοι κάνουν «για μας», χωρίς εμάς. Δεν κάνουν το επόμενο βήμα όμως. Διστάζουν είτε γιατί φοβούνται, είτε γιατί δεν πιστεύουν πια στη δύναμη που μπορούν να αποκτήσουν μέσα από τον αγώνα.
Όλους αυτούς πρέπει εμείς να τους πλησιάσουμε, να τους στηρίξουμε, να τους παρακινήσουμε. Να τους δείξουμε το δρόμο, ένα δρόμο που να μπορούμε να διαβούμε μαζί. Ένα δρόμο αγωνιστικό που θα οδηγεί σε αποτελέσματα. Να μην περιμένουμε πότε θα κάνουν από μόνοι τους αυτό το βήμα. Για να πάψουν πια να είναι μόνοι. Για να μη νιώθει κανείς πια, σ’ αυτόν τον αγώνα, μόνος!
[ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2011]
